Een bekende oorzaak voor knieklachten kan een meniscusprobleem zijn. Een scheur in je meniscus loop je namelijk zo op, voornamelijk met draai bewegingen. Helaas kan deze blessure ook ontstaan bij een langdurige overbelasting, zoals tijdens het hardlopen.
Kun je zonder operatie van je meniscusklachten af komen? Hier vertellen we jou alles over meniscusklachten en hoe je er vanaf komt!
De knie wordt gevormd door het bovenbeen, het scheenbeen, het kuitbeen en de knieschijf. Met de daarbij behorende kniebanden, zoals de binnen-, de buiten-, de voorste kruis- en de achterste kruisbanden. Om het boven- en het onderbeen zit een laagje kraakbeen. Tussen de twee botten met het bijbehorende laagje kraakbeen liggen de twee menisci (meervoud van meniscus). Het menselijk lichaam heeft een binnenste- en een buitenste meniscus, deze worden ook wel de mediale- en de laterale meniscus genoemd. Een meniscus is half maanvormig. Daarnaast zijn deze zowel aan de boven als aan de onderkant uitgehold, dit zodat de rondingen van het bovenbeen en het onderbeen er precies in passen. De menisci hebben uiteinden, deze worden hoorns genoemd. Aan de voorzijde heet dit dus de voorhoorn en aan de achterzijde de achterhoorn. Het gedeelte wat daar tussen ligt wordt ook wel de middenhoorn genoemd.
De menisci worden ook gevormd uit kraakbeen, dit kraakbeen heeft met name elastische en schok dempende eigenschappen. De menisci hebben een begeleidende functie bij de ‘rol- en glijbeweging’ van het bovenbeen ten opzichte van het onderbeen. Ook geven ze een stabiliserende functie in de knie door de vorm en de verbinding van de menisci aan het kniekapsel en het scheenbeen. Maar nog belangrijker: de menisci functioneren als schokdempers in de knie. Wanneer er gewicht op het been gezet wordt, kunnen de beiden menisci naar buiten uitwijken. Hierdoor wordt de neerwaartse (axiale) kracht naar buiten omgezet. Denk hierbij aan een zachte bal, wanneer je hier met je voet op staat zal de bal platter worden en wijkt het naar buiten uit. Met als gevolg dat een deel van de krachten die naar beneden gericht zijn, naar buiten worden omgezet.
Meniscusblessures ontstaan vaak bij sporten die springen en draaien bevatten. Denk hierbij voornamelijk aan voetbal, rugby, tennis, basketbal en honkbal. Echter kunnen ze ook ontstaan door een langdurige overbelasting zoals bij hardlopen met een verkeerde techniek. De meeste meniscusbeschadigingen ontstaan wanneer de knie (over)strekt en tegelijkertijd wordt gedraaid. Wanneer de voet met het onderbeen te veel naar buiten draait ten opzichte van het bovenbeen, ontstaan binnenmeniscus klachten. Wanneer het onderbeen te ver naar binnen draait, kan de buitenmeniscus aangedaan worden. Doorgaans beschadigd de binnenmeniscus veel vaker, dit omdat deze stevig vast zit aan het gewrichtskapsel. Hierdoor kan de meniscus minder mee geven wanneer er onverwacht grote krachten op uitgeoefend worden.
De meeste meniscusklachten ontstaan acuut, maar deze kunnen ook geleidelijk ontstaan.
Symptomen kunnen binnen 1-2 weken verminderen, echter treden ze weer op wanneer er weer scherpe draaiingen gemaakt worden.
Er zijn verschillende manieren waarop de meniscus kan scheuren. Namelijk met een dwars scheur, een flap scheur, een vissenbekscheur of het volledig losscheuren en omklappen van de meniscus. Deze diverse scheuren kunnen plaatsvinden in weefsel dat goed of minder goed doorbloed is. Daar waar de meniscus beter doorbloed is, is er meer kans op genezing van de scheur.
Wanneer je meniscusklachten denkt te hebben is het van belang dat je dit laat onderzoeken door een fysiotherapeut of een (sportarts). Er bestaan verschillende testen om dit te bepalen, een MRI-scan of een kijkoperatie kunnen veel specifieker bevestigen waar de scheur zit. Er zijn verschillende operatietechnieken. De keuze voor de ingreep is afhankelijk van de leeftijd en de omvang van de schade. Tevens is het afhankelijk van de soort scheur. Zo kan er door de arts gekozen worden om de meniscus te hechten, mits deze los is gelaten van het kapsel. Wanneer er sprake is van een kleine scheur aan de rand van de meniscus, dan zou dit spontaan kunnen genezen. Soms wordt het littekenweefsel uit de scheur weggehaald om genezing te bevorderen. Is er sprake van een complexe scheur of een scheur in een slecht doorbloed gebied, dan kan de meniscus het beste (deels) worden verwijderd, dit wordt een meniscectomie genoemd. Is er sprake van een instabiele scheur, aan de rand van de meniscus, dan kan dit worden gehecht of getrephineerd (het prikken van gaatjes ter verbetering van de doorbloeding, dit kan in combinatie met het hechten van de meniscus). In de meeste gevallen kom je niet onder een operatie uit. Echter is het wel belangrijk om te bedenken dat wanneer de meniscus verwijderd is, er kans is op vervroegd slijtage (artose) 15-20 jaar na de operatie.
Bij jonge mensen met een goede doorbloeding van de menisci is er een kans dat de meniscus uit zichzelf geneest. Het is dan van belang dat knie- en hurkbewegingen worden vermeden.